Sjaak Langenberg & Rosé de Beer
"Als ik mijn auto niet durf in te parkeren vraag ik het gewoon aan een willekeurige voorbijganger. Dat leidt altijd tot een bijzonder gesprek.” Deze reactie op het onderzoek van Sjaak Langenberg & Rosé de Beer geeft in een notendop weer waar het hen om draait. Decorum en ingesleten gewoonten kunnen het welbevinden in de weg staan. Gewoonten zorgen ervoor dat mensen kunnen functioneren in het dagelijks leven, maar soms ontstaan er patronen of omgangsvormen die niet effectief zijn, of zelfs nadelig. Ook op straat lopen we in het gelid. Praten met vreemden doen mensen niet vaak in de Westerse publieke ruimte, terwijl het als zeer aangenaam wordt ervaren als het wel een keer gebeurd.
Soms richten we ons blindelings op een taak, terwijl je op basis van andere talenten de relatie met anderen kan verbeteren en verbijzonderen. Hoe komen we uit dat keurslijf? Hoe kunnen we stille afspraken, rolpatronen en gelukstheorie vervangen door improvisatie en doen? Op uitnodiging van Sjaak Langenberg & Rosé de Beer experimenteerden in 2014 gastsuppoosten met de gedragscodes in het Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch door op onorthodoxe wijze contact te leggen met bezoekers.
In 2015 onderzochten Sjaak Langenberg & Rosé de Beer in samenwerking met de lokale ouderenorganisaties Van Neynsel, Brabantzorg en de Annenborch gewoontegedrag rondom het activiteitenaanbod in de ouderenzorg. Zij signaleerden diverse gewoonten die een frisse blik en een andere aanpak in de weg staan:
Hulpverleners bijten zich soms vast in hun zorgtaak uit gewoonte, angst voor verandering of door regeldruk en administratieve lasten. Het vrijwilligerswerk is geïnstitutionaliseerd geraakt door regels en contracten; vrijwilligers vermijden daardoor risico’s en experimenten. De activiteiten voor ouderen in woonzorgcentra en de vacatures voor vrijwilligerswerk spreken een beperkte groep aan. Er zouden veel meer externe partijen bij de ouderenzorg betrokken kunnen worden als er minder in termen van ‘zorg’ en ‘vrijwilligerswerk’ zou worden gedacht.
Met hun Evenementenontwikkelbureau 'Zo Doen We Dat Hier’ en ‘De Mopperclub’ op (mopperen als gelegitimeerde vrijetijdsactiviteit) bezochten Sjaak Langenberg & Rosé de Beer verschillende zorglocaties. Ter plekke werden met de passanten, ouderen, verzorgers, vrijwilligers, familie, nieuwe onorthodoxe activiteiten ontwikkeld en andere netwerken ontdekt.
Uit het onderzoek kwam onder andere het concept voor de Sociale Sportschool voort: een bijzondere combinatie van een fysieke en sociale activiteit die tot stand werd gebracht door een onverwachte partij aan ouderen te binden, zonder het 'zorg' of 'vrijwilligerswerk' te noemen. Er vond een try out plaats van dit concept: sporters van Wladimirov Fitness & Wellness namen ouderen van Van Neynsel Park Eemwijk en Residentie Rivièraa uur mee op bootcamp. Ouderen die zelf niet meer mobiel zijn konden zo toch deel uitmaken van een sportieve én sociale activiteit. Zowel voor de sporters als de ouderen, waarvan sommigen in de negentig jaar oud waren, was het een bijzondere belevenis die naar meer smaakt.
In 2016 willen Sjaak Langenberg & Rosé de Beer het concept van de Sociale Sportschool verder uitwerken en uitbreiden.
Naar projectpagina Nieuwe Omgangsvormen