Kan een andere definitie van geluk nieuwe toekomstperspectieven bieden? Op zaterdag 8 maart 2014 is het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch het driejarig programma Reinventing Happiness gestart. Een kunstproject waarin het museum met verschillende kunstenaars, museumbezoekers en bewoners van ’s-Hertogenbosch op zoek gaat naar nieuwe sociale en duurzame geluksvormen.

Wat betekent het als geluk schuilt in een onverwachte ontmoeting? Wat is de relatie tussen werk, depressie en geluk? En maakt natuur in de stad gelukkiger? Deze vragen staan centraal in de drie geluksprojecten van  het kunstenaarsduo Sjaak Langenberg & Rosé de Beer, kunstenaar Jeanne van Heeswijk in samenwerking met theatermaker Paul De Bruyne en kunstenaar Frank Bruggeman.

Het eerste deel van Reinventing Happiness, voorjaar 2014, bestond uit een divers programma in het museum met ruimte voor bijzondere ontmoetingen, lezingen, voordrachten, discussies, documentatie, audities, voorstellingen en een installatie. Om beurten programmeerden de kunstenaars de museumzaal en werden bezoekers uitgenodigd mee te praten en reflecteren over geluk en de betekenis ervan. Geluk, en ook de keerzijde daarvan, is een onderwerp dat tot de verbeelding spreekt en in die zin vormde het een ideaal gespreksonderwerp, ook voor bezoekers onderling. Dat op zijn beurt is ook voor het museum interessant – door zijn of haar verhaal te delen kan een kijker een deelnemer worden en komt een doorgaans nogal stille museumzaal plots tot leven. De bevindingen van deze geluksinterventies in het museum zijn te lezen in een krant en vindt u hier.

In 2015 werkten de kunstenaars verder aan de verschillende projecten. Van Heeswijk en De Bruyne namen de Carousel of Progress, het vooruitgangsideaal in de ogen van Walt Disney, onder de loep. Met een aantal enthousiaste amateur spelers richtte zij de groep 'De Soldaten van het Geregisseerd Geluk' op. Langenberg & De Beer zochten naar andere ideeën over vrijwilligerswerk en ouderenzorg en zette het evenementenbureau 'Zo doen wij dat hier' op. Ze bezochten verschillende lokale verzorgingshuizen en vroegen hen hoe gewoonte te doorbreken. Welke nieuwe activiteiten met ouderen kunnen een andere groep vrijwilligers bereiken? Ook namen ze ouderen mee op museumbezoek met de Health Angels. Frank Bruggeman legde contact met buurtbewoners van versteende wijken en ging met hen samen Bossche zaden van wilde planten en bloemen oogsten. Ook organiseerde hij onder meer andere natuurbelevingswandelingen in de stad en vroeg aandacht voor de Orchidee.

Daarnaast organiseerde het museum Bosch Geluk. Een open oproep aan lokale kunstenaars en cultuur makers om ideeën over geluk in te sturen voor een multidisciplinaire presentatie. Bosch Geluk werd uiteindelijk een divers programma met theater, onderzoek, performances, lezingen en leverde veel nieuwe werken op.

De bevindingen van de eerste twee jaar van dit experimentele programma heeft Edo Dijksterhuis samengevat in het artikel 'Het museum heruitvinden', opgenomen in de publicatie hiernaast.

Nu in het laatste jaar van Reinventig Happiness werken de kunstenaars toe naar een aantal conclusies.  Deze gaan ze samen met bezoekers van het museum en inwoners en organisaties in de stad uitwerken en uitvoeren. Ook u kunt mee doen. Onder meer aan de Geluksparade, de Sociale Sportschool of de Onttegel je voortuin actie. Op deze website en die van het museum kunt u de projecten volgen.

Reinventing Happiness is geïnitieerd door René Pingen in samenwerking met gastcurator Joanna van der Zanden. Pingen wilde laten zien hoe het museum zou kunnen functioneren – met aandacht voor wat mensen bezighoudt. Helaas moeten we door het onverwachte overlijden van René Pingen zijn missie zonder hem voortzetten.

U bent welkom!